Wrocław nie zgadza się z poszatkowaniem „Przedwiośnia”!

Akcja Narodowe Czytanie działa od 2012 roku . Rozpoczęło się od Pana Tadeusza, następnie czytaliśmy Aleksandra Fredrę, Trylogię Sienkiewicza, Lalkę, Quo Vadis oraz Wesele. Rok 2018 upłynie na czytaniu Przedwiośnia. Wydawać by się mogło, że tegoroczna akcja nie będzie niczym się różnić od poprzednich. Tymczasem jeszcze na dobre się nie rozpoczęła, a już budzi wiele kontrowersji.

Jak głosi oficjalna strona Prezydenta: „specjalnie na potrzeby tegorocznej akcji Narodowego Czytania adaptację Przedwiośnia przygotował krytyk literacki, felietonista Andrzej Dobosz.” Specjalna wersja jest udostępniona i gotowa do pobrania dla wszystkich, którzy chcą wziąć udział w Akcji Narodowego Czytania. Czym różni się od oryginalnej?

Wersja Przedwiośnia przygotowana przez Andrzeja Dobosza jest o ponad 30% krótsza. Wycięto z niej całe fragmenty, skrócono opisy, uwspółcześniono niektóre wyrażenia. Nie trzeba było długo szukać, aby odnaleźć przykład „poprawionego” tekstu.

Las samobójców w Japonii – przeczytaj o Aokigahara

Pojawiają się głosy, że język jednej z najważniejszych powieści polskiego dwudziestolecia międzywojennego jest zbyt archaiczny. Poprawki mają ułatwić czytanie na głos i zrozumienie tekstu przez współczesną młodzież. Wskazuje się również, że dzięki skróceniu powieści możliwe staje się jej przeczytanie w ciągu jednego dnia. Nie można jednak udawać, że tak drastycznie okrojenie Przedwiośnia nie wpłynęło na kreację powieści. Styl Żeromskiego znacznie ucierpiał, język postaci złagodniał, bohaterowie stali się bardziej płascy i jednowymiarowi. Autor nie bez powodu prowadził rozbudowane dialogi i opisy, niemożliwym staje się usunięcie ich bez szkody dla powieści. Warto również wziąć pod uwagę całą ideę akcji Narodowego Czytania – czytamy, aby uczcić, ocalić od zapomnienia znaczące polskie dzieła literackie i promować czytelnictwo. Jak możemy w pełni docenić powieść, skoro uprzednio została skrócona i „poprawiona”? Przedwiośnie powstało niemal 100 lat temu – dzięki takiej lekturze jak ta możliwe jest poznanie polszczyzny sprzed wieku. Okrojenie powieści to znacznie utrudnia.

Odpowiedzią na ingerencję w język Żeromskiego jest akcja „Tudzież – wrocławskie czytanie Przedwiośnia”, podczas której mieszkańcy Wrocławia będą wspólnie czytać powieść w pełnej wersji. Czytanie odbędzie się 8 września w Dolnośląskim Centrum Filmowym, biorących udział w wydarzeniu jest kilkaset osób. Dla lektorów i lektorek przygotowano pamiątkowe koszulki z napisem „Tudzież” – to jedno ze słów, którego próżno szukać w nowej wersji, a które często pojawiało się w oryginale. Natomiast na Rynku zabrzmi Przedwiośnie czytane przez Wrocławski Dom Kultury. Ich akcja „Socjalista, anarchista, antykomunista – Żeromski/Narodowe Czytanie” również propaguje czytanie Żeromskiego w oryginale. Poprzez kontrowersyjną nazwę organizatorzy chcą pobudzić do refleksji, zapobiec spłycaniu złożonych kwestii. Tak jak zostało spłycone postrzeganie postaci Żeromskiego, a także tak jak została uproszczona jego powieść.

Nie wiesz, jak ruszyć z biznesem? Dowiedz się!

Przeczytaj także: Drugie Życie Książki 2018